Biznes

Od trzech lat łódzki rynek biurowy rośnie trzy razy szybciej niż wcześniej. Całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej w mieście osiągną niedługo poziom 500 tys. mkw.

W ostatnich latach w Łodzi oddawana jest rekordowa ilość powierzchni biurowej, którą szybko wchłania rynek. A jeszcze w 2014 roku roczny przyrost podaży w aglomeracji utrzymywał się na trzykrotnie niższym poziomie niż obecnie. W ciągu minionych pięciu lat, jak obliczają specjaliści z Walter Herz, zasoby powierzchni biurowej w mieście zwiększyły się o około 45 proc., a od 2010 roku oferta biurowa wzrosła dwukrotnie.     

Łódź plasuje się na szóstym miejscu w Polsce pod względem dostępnej powierzchni biurowej, ale dzięki intensywnemu rozwojowi tego segmentu, w krótkim czasie ma szansę wyprzedzić Poznań i Katowice. W ubiegłym roku łódzki rynek biurowy wzbogacił się o rekordowe 74 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni, dzięki oddaniu do użytku m.in. takich inwestycji jak Przystanek mBank, Nowa Fabryczna A i B, czy Symetris Business Park II.  

Trwa rozbudowa biurowej Łodzi

Na koniec 2017 roku całkowite zasoby biurowe w Łodzi sięgały blisko 440 tys. mkw. powierzchni. Eksperci Walter Herz szacują, że do końca tego roku rynek biurowy w mieście wzrośnie o kolejne 45 tys. mkw. powierzchni, a w następnych latach oczekują znacznie szybszego przyrostu nowej podaży. W bieżącym roku najwięcej powierzchni (ponad 28 tys. mkw.) dostarczyć ma kompleks Ogrodowa Office.

Według danych Walter Herz, w Łodzi w budowie jest obecnie ponad 124 tys. mkw. powierzchni biurowej, z której większość ma zostać oddana w 2020 roku. Największą ilość nowych biur przyniesie m.in. inwestycja Brama Miasta (ponad 38 tys. mkw.) i projekt Monopolis (30 tys. mkw. powierzchni użytkowej), bazujący na rewitalizacji zabudowań dawnych zakładów Monopolu Wódczanego.  

W mieście kształtują się huby biurowe  

Rosnąca dojrzałość łódzkiego rynku przynosi coraz wyraźniej krystalizujące się na terenie miasta huby biurowe. Największa część inwestycji biurowych przypada na Centralną Oś Łodzi, która skupiona jest w okolicy OFF Piotrkowskiej i na linii od alei Kościuszki do skrzyżowania Piłsudskiego z aleją Śmigłego-Rydza. Popularność tego rejonu, w którym ulokowana jest około jedna czwarta łódzkich biur, wiąże się z jego centralnym położeniem i świetnymi warunkami komunikacyjnymi.

Jak szacują specjaliści Walter Herz, do końca 2020 roku centralna oś biznesowa miasta może zwiększyć swój potencjał nawet o ponad 100 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Na tym obszarze w budowie są aktualnie takie inwestycje jak: Imagine A&B, Hi Piotrkowska i OFF Piotrkowska Center oraz Textorial Park II i Monopolis.   

Nowe centrum kulturalno-biznesowe Łodzi

Interesujący obszar biznesowy tworzy się też w strefie Nowego Centrum Łodzi w sąsiedztwie Dworca Łódź Fabryczna, w kwadracie ulic Narutowicza, Kopcińskiego, Tuwima i Piotrkowskiej, gdzie 100 ha teren objęty jest intensywnym procesem rewitalizacyjnym. Obecnie oferuje ponad 40 tys. mkw. powierzchni biurowej, głównie w dwóch nowoczesnych inwestycjach, które tam powstały - Nowej Fabrycznej i Przystanku mBank. W realizacji na tym obszarze jest Brama Miasta i zapowiadany start budowy Centrum Biurowego Fabryczna.  

Jeśli jednak rozbudowa tej części miasta przebiegnie planowo, w ciągu najbliższych kilku lat, jak szacuje Walter Herz, NCŁ może się wzbogacić o około 150 tys. mkw. nowej powierzchni biurowej. Kilka wiodących firm deweloperskich zakupiło tam działki i zapowiedziało już budowę swoich projektów.

Koncepcja rewitalizacji tego terenu wiązała się ze staraniami Łodzi o organizację wystawy Expo w 2022 roku, która odbędzie się jednak w Buenos Aires, ale Nowe Centrum Łodzi zyskało dzięki temu nowoczesny dworzec Łódź Fabryczna. Zmodernizowane zostały również budynki dawnej Elektrowni Łódzkiej przy ulicy Targowej, gdzie mieści się teraz EC1 Łódź – Miasto Kultury.

Szerokie plany rewitalizacyjne

Realizacja projektu rewitalizacji obszarowej miasta finansowana jest w połowie ze środków unijnych. Plan rewitalizacji, sięgający 2030 roku zakłada zmianę funkcji terenów poprzemysłowych i kolejowych, stworzenie ciągu przestrzeni publicznych oraz twórcze wykorzystanie zabytkowej tkanki urbanistycznej, w tym zabudowy z przełomu XIX i XX wieku. Łączny budżet dla rozbudowy terenu NCŁ szacowany jest na blisko 3 mld złotych.

Mateusz Strzelecki, Partner w firmie Walter Herz przyznaje, że Łódź konsekwentnie wykorzystuje swój niezwykły potencjał, w tym unikalną, historyczną zabudowę o charakterze industrialnym. Zdaniem eksperta, łódzki rynek biurowy wyróżnia na tle innych miast przede wszystkim duża ilość inwestycji o charakterze rewitalizacyjnym.

- To właśnie dzięki udanemu połączeniu nowoczesnych obiektów z modernizowanymi zabudowaniami poprzemysłowymi oraz odrestaurowywanymi, zabytkowymi pałacami i kamienicami Łódź staje się coraz bardziej konkurencyjna w porównaniu z innymi miastami. Jednocześnie jest jednym z najbardziej zachęcających rynków biurowych pod względem wysokości stawek czynszowych za wynajem biur, które kształtują się na średnim poziomie 12 - 13 euro / mkw./ m-c. O dużej atrakcyjności aglomeracji dla biznesu świadczyć może choćby relatywnie niski poziom niewynajętej powierzchni biurowej w porównaniu z innymi, krajowymi rynkami – zauważa Mateusz Strzelecki.   

Z danych Walter Herz wynika, że popyt na łódzkie biura w minionym roku, podobnie jak w dwóch poprzednich latach, kształtował się na poziomie około 60 tys. mkw. powierzchni. Głównym najemcą powierzchni biurowej są firmy z branży BPO/SSC/IT. W 2017 roku udział tego sektora w popycie osiągnął poziom 80 proc.

Nowe miejsca pracy

W 2017 roku firmy z tej branży działające na terenie Łodzi odnotowały kilkunastoprocentowy wzrost zatrudnienia, co przyniosło miastu około 2500 nowych miejsc pracy. Te lokalizację dla swojej siedziby wybrała m.in. firma Iris Telecommunication Poland, spółka zależna Nokii, której w procesie poszukiwania i wynajmu powierzchni doradzała firma Walter Herz, planująca docelowo stworzyć 250 miejsc pracy. Ponadto, do Łodzi ze 120 miejscami pracy weszła firma Digital Workforce Services Ltd. i ZF Group, która zamierza zatrudniać 200 osób.  

Poza ciekawymi projektami biurowymi, inwestorów z tego segmentu przyciąga do miasta szeroki dostęp do wykwalifikowanej kadry. W łódzkich uczelniach studiuje około 87 tys. osób. Na Politechnice Łódzkiej i Uniwersytecie Łódzkim powstają fakultety, a nawet nowe kierunki dedykowane branży BPO/SSC/IT.

Konstruktorzy i inżynierowie, absolwenci Politechniki Łódzkiej wiosną przyszłego roku znajdą też zatrudnienie w powstającym przy ulicy Lodowej - Centrum Badawczo-Rozwojowym BSH. W ośrodku powstaną najnowocześniejsze laboratoria i ponad 1,5 tys. stanowisk do badań i testów, gdzie pracować będzie około 200 osób.  

Autor: Walter Herz

Posesja sąsiadująca z warszawskim Parkiem Praskim, na której ma powstać nowoczesne centrum kulturalno-gastronomiczne Ratuszowa 6, już teraz staje się atrakcyjnym miejscem spotkań w stolicy

Zapomniany dotąd kwartał zabudowy poprzemysłowej przy Ratuszowej 6 na warszawskiej starej Pradze zyskał właśnie nową tożsamość. Na terenie parceli zaczął działać nowy, warszawski Targ Śniadaniowy, a wpierwszy weekend czerwca br. bawili się tam najmłodsi mieszkańcy miasta z rodzicami na zainicjowanym przez inwestora projektu “Weekendzie Dziecka”. Dzieci brały m.in. udział w warsztatach artystycznych, zawodach sportowych, turnieju gier planszowych, strzelały z łuku i skręcały balony. Z entuzjastycznym przyjęciem maluchów spotkała się też stworzona specjalnie dla nich siłownia i sześciometrowa dmuchana zjeżdżalnia. Firma MedFood - Dietetyka, Zdrowie & Lifestyle, która była współorganizatorem wydarzenia przygotowała również  zdrowe przekąski i świeżo wyciskane soki sporządzone według receptur własnych dietetyków.

- To właśnie współpraca z firmą MedFood zaowocowała stworzeniem Targu Śniadaniowego - MedFood Healthy Market, który tuż przy Parku Praskim, na terenie gdzie niebawem powstanie nowe centrum rozrywkowo-kulinarne, rozpoczął działalność w drugi weekend czerwca br. - informuje dr Marcin Marcinkiewicz, inwestor i szef projektu Ratuszowa 6. - Mieszkańcy miasta oraz turyści, w tym osoby odwiedzające park i ZOO będą mogli smacznie i zdrowo zjeść na świeżym powietrzu w każdy letni weekend do końca sezonu. Przystosowaliśmy do tego celu tymczasowo zabudowania obecnie istniejące na działce - tłumaczy Marcin Marcinkiewicz.

Targ Śniadaniowy przy Ratuszowej będzie funkcjonował do czasu rozpoczęcia realizacji inwestycji, podobnie jak to miało miejsce w przypadku Biobazaru, który działał w fabryce Norblina przy Żelaznej przed rozpoczęciem rewitalizacji obiektu. Budowa kulturalno - gastronomicznego centrum Ratuszowa 6 ma rozpocząć się jeszcze w tym roku. Najnowszej generacji, czterokondygnacyjny obiekt o powierzchni całkowitej 2,8 tys. mkw., który powstanie na 4,4 ha działce, zatopiony będzie w zieleni. Z okolicznymi terenami parkowymi integrować będzie się także dzięki zielonym dachom i tarasom. Autorzy projektu postawili na nowoczesny design. W tworzeniu wystroju kompleksu wezmą udział młodzi, zdolni, polscy artyści.

Centrum zapewni bogatą i różnorodną ofertę rozrywkową i gastronomiczną. Ratuszowa 6 będzie niezwykle żywym i energetycznym miejscem. Mieścić będzie koncepty kulinarne, w tym restauracje, kawiarnie, bary oraz punkty sprzedaży ekologicznej żywności i artykułów orientalnych z całego świata. Ponadto na terenie kompleksu znajdzie się przestrzeń służąca organizacji wydarzeń kulturalno-artystycznych, gdzie odbywać się będą eventy na świeżym powietrzu, wernisaże, wystawy i warsztaty związane z tematyką sztuki kulinarnej i zdrowego życia, jak również szeroko rozumianej kultury, sztuki i designu. We współpracy z władzami dzielnicy organizowane będą również koncerty w pobliskiej muszli koncertowej.

Warszawska Praga zyska w ten sposób nowe, ciekawe, lokalne centrum, a miasto atrakcję turystyczną, ponieważ kompleks będzie miał swój niepowtarzalny charakter. Koncepcja aranżacji centrum wzorowana jest na najciekawszych i najpopularniejszych obiektach tego typu na świecie. Ogromne zainteresowanie projektami opartymi na rewitalizacji dało już Warszawie Halę Koszyki, a w niedalekiej przyszłości przyniesie także Elektrownię Powiśle i kompleks ArtN. Mateusz Strzelecki, Parter w firmie Walter Herz, która odpowiedzialna jest za komercjalizację centrum Ratuszowa 6, zauważa że inwestycje bazujące na zabudowie atrakcyjnie położonych obszarów industrialnych są dla mieszkańców miasta i turystów znacznie ciekawsze niż nowe budynki powstające na wolnych działkach.

- Projekt Ratuszowa 6, dzięki swojemu, nadzwyczajnemu potencjałowi, podobnie jak cieszący się dużym uznaniem praski Koneser, skupia uwagę polskich i zagranicznych marek, poszukujących klimatycznych, tętniących życiem lokalizacji. Firmy na nowo odkrywają warszawską Pragę i chętnie inwestują w tej dzielnicy. Jeden ciekawy projekt, który tu powstaje, przyciąga kolejne. Praga Północ, która wyjątkowo zachowała swój historyczny charakter, należy do najbardziej urokliwych rejonów miasta. Duża część zabudowy jest tu przedwojenna, a zdarza się, że nawet z okresu międzywojennego. Ocalały, rzadko spotykane w innych rejonach aglomeracji, zespoły zwartej przedwojennej substancji miejskiej – przypomina Mateusz Strzelecki.

Zdaniem eksperta Walter Herz, nowa inwestycja przy Ratuszowej wpisuje się w charakter architektoniczny dzielnicy, a zarazem w światowe trendy aranżacji unikalnych centrów kulturalno-gastronomicznych tworzonych w przestrzeniach industrialnych. A takie obiekty, jak podkreśla Strzelecki, cieszą się uznaniem coraz bardziej wymagających klientów, ceniących sobie dobrą ofertę w oryginalnym otoczeniu. Dlatego Ratuszowa 6 ma szanse stać się jednym z najbardziej lubianych w Warszawie miejsc spotkań.  

Autor: Walter Herz

Po sukcesie ubiegłorocznej sesji inauguracyjnej, pierwsza w Polsce Akademia Najemcy, stworzona przez firmę doradczą Walter Herz, uruchamia kolejny cykl szkoleń   

Akademia Najemcy, która oferuje bezpłatne szkolenia stacjonarne dla najemców powierzchni komercyjnych z całego kraju, zaprasza na nową edycję spotkań. Tematyka tegorocznych wykładów, podobnie jak w roku minionym, obejmować będzie zagadnienia, które są najbardziej istotne dla najemców.   

Pierwszy panel szkoleniowy, na który organizatorzy zapraszają 20. czerwca br. do Business Link HighFive w Krakowie, poświęcony będzie kwestii pakietów zachęt stosowanych przez wynajmujących powierzchnie komercyjne.

- Podczas szkolenia zaprezentowany zostanie proces negocjacji warunków najmu i omówione rodzaje oferowanych zachęt. Uczestnicy dowiedzą się, na jakie zniżki mogą liczyć najemcy, w jakich formach zwykle proponowane są ulgi i bonusy, a także jak wybrać najkorzystniejszą opcję w konkretnych sytuacjach – informuje Mateusz Strzelecki, Partner w Walter Herz.     

W czasie kolejnych wykładów, które zaplanowane zostały w następnych miesiącach, przedyskutowane zostaną różne aspekty związane ze stroną prawną umów najmu i profesjonalną obsługą w tym zakresie, a także przedstawione wykorzystanie zmiany siedziby firmy do restrukturyzacji jej procedur administracyjnych i organizacji pracy. 

Szkolenia w formie praktycznych warsztatów poprowadzą doradcy od wielu lat związani z rynkiem nieruchomości komercyjnych, prawnicy z renomowanych kancelarii oraz eksperci specjalizujący się w tworzeniu efektywnych administracji dla firm i specjaliści fit-outowi.

Akademia Najemcy to całkowicie innowacyjny projekt firmy doradczej Walter Herz, pierwsze tego typu przedsięwzięcie zorganizowane na skalę ogólnopolską. Ubiegłoroczna edycja wykładów, które odbywały się w Warszawie, Bydgoszczy, a także na Forum Ekonomicznym w Karpaczu i Gdańsku,  przyniosła Akademii uznanie uczestników.  W szkoleniach wzięło udział m.in. około 110 słuchaczy z firm, zatrudniających w Polsce powyżej 10 tys. osób. Organizatorzy z radością informują, że uruchomiony w tym roku wspólnie z partnerami i przy współpracy z władzami miast cykl wykładów spotyka się z podobnym zainteresowaniem, jak sesja zeszłoroczna.   

Walter Herz jest wiodącym na rynku, polskim podmiotem prowadzącym działalność w sektorze nieruchomości komercyjnych. Firma świadczy kompleksowe, specjalistyczne usługi w zakresie doradztwa inwestycyjnego, zapewnia pełną obsługę firmom oraz instytucjom związanym z rynkiem nieruchomości. Eksperci Walter Herz wspierają klientów w poszukiwaniu i wynajmie powierzchni, komercjalizacji inwestycji, a także procesie zarządzania i administrowania projektami. Firma zrzeszona jest w organizacjach i stowarzyszeniach wspierających rozwój sektora BPO/SSC w Polsce.   

Więcej informacji https://akademianajemcy.pl/

Autor: Walter Herz

Deficyt gruntów sprawia, że inwestorzy zmuszeni są do poszukania niestandardowych dróg do realizacji nowych projektów w najlepszych lokalizacjach miast i możliwości podniesienia wartości obiektów komercyjnych      

Polski rynek nieruchomości komercyjnych co roku udowadnia, że może rozwijać się jeszcze szybciej, zarówno pod względem przyrostu zasobów, jak i zawieranych transakcji. Polską, która jest zdecydowanym liderem na tle nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej, w coraz większym stopniu interesują się fundusze inwestycyjne i najwięksi światowi gracze.

Deweloperzy, chcący budować w centralnych rejonach największych aglomeracji w kraju mają jednak trudne zadanie, ponieważ w najatrakcyjniejszych punktach miast od dawna nie ma już wolnych terenów inwestycyjnych. Inwestorzy zmuszeni są do poszukiwania alternatywnych rozwiązań na realizację swoich projektów. Decydują się m.in. na zwykle niełatwe rewitalizacje zabudowań industrialnych i historycznych budynków na dobrze położonych terenach fabrycznych, albo renowację zabytkowych kamienic, a także modernizację i wyburzenie istniejących budynków usytuowanych w najciekawszych kwartałach, by zastąpić je nowymi obiektami o większej kubaturze.   

- Chcąc sięgnąć po najlepsze grunty inwestorzy muszą szukać nieoczywistych sposobów, które mogą doprowadzić do realizacji inwestycji, jak rewitalizacja historycznych obiektów, zabudowa parkingów, czy skupowanie i łączenie parceli pod budowę dużych projektów. Przygotowanie takich inwestycji jest bardziej czasochłonne, a także kosztowne i wymaga zaangażowania kilku stron, jak prawnicy, doradcy, architekci, inżynierowie, ale to obecnie naturalny kierunek rozwoju segmentu komercyjnego w Polsce – zauważa Bartłomiej Zagrodnik, Prezes Zarządu w firmie doradczej Walter Herz.  

Stare z nowym

Przeprowadzane dziś licznie rewitalizacje nie są zjawiskiem nowym na naszym rynku. Trend zabudowy poprzemysłowych terenów od lat jest widoczny, zarówno w Warszawie, jak i w miastach regionalnych. Bartłomiej Zagrodnik zaznacza, że deweloperzy chętnie podejmują takie działania, wiedząc że umiejętne przeprowadzone tego typu inwestycje otwierają większe możliwości. – Historyczna zabudowa podnosi atrakcyjność obiektów, stanowiąc ich wartość dodaną, a maksymalne wykorzystanie istniejących zasobówprzynosi wymierne korzyści. Takie inwestycje to zwykle zaproszenie do realizacji projektów wielofunkcyjnych, w których industrialne zabudowania łączone są z nowoczesnymi budynkami – tłumaczy ekspert.  

Trudniejsza w aranżacji przestrzeń pozwala równocześnie stworzyć nową, konkurencyjną na rynku ofertę produktową. Do udanych rewitalizacji zalicza się z pewnością lubiana przez warszawiaków Hala Koszyki. Jej renowacja i rozbudowa przyniosła inwestorom sukces rynkowy. Poza oryginalnym konceptem kulinarno-handlowym mieszczącym się w historycznej hali, w dwóch nowych budynkach kompleks oferuje nowoczesną powierzchnię biurową. Dużym zainteresowaniem, także największych światowych firm, cieszy się wciąż jeszcze rewitalizowany, multifunkcyjny Koneser położony na warszawskiej Pradze.

Z dobrym przyjęciem na rynku, jak przyznaje Bartłomiej Zagrodnik, spotyka się także projekt Elektrownia Powiśle, w którym rewitalizowane są zabudowania dawnej stołecznej Elektrowni Powiśle. Powstanie w nim pasaż handlowy, trzy nowe biurowce, butikowy hotel i apartamenty na wynajem. Popularny na rynku jest też wielofunkcyjny kompleks ArtN realizowany na terenie fabryki Norblina przy Żelaznej. W Łodzi zaś po sukcesie Off Piotrkowskiej, uznanie najemców zyskuje Monopolis, powstający w wyniku rewitalizacji Zakładów Monopolu Wódczanego. W Gdańsku ciekawie zapowiada się zaś projekt zabudowy 16 hektarowego terenu dawnej Stoczni Cesarskiej.

Wyburzenia i zmiana formy użytkowania  

W miejscach, gdzie plany zagospodarowania przestrzennego dopuszczają bardziej intensywną zabudowę inwestorzy decydują się  na wyburzenie istniejących budynków, by maksymalnie wykorzystać cenne lokalizacje. Często zapadają też wtedy decyzje o zmianie przeznaczenia terenu i powstające obiekty mają już odmienną funkcję od dotychczasowych.   

Bartłomiej Zagrodnik zwraca uwagę, że najwięcej przekształceń opartych na wyburzeniach przeprowadzanych jest aktualnie w centrum Warszawy. – Jesteśmy świadkami niezwykle interesującej transformacji na obszarze centralnej części miasta, gdzie stare budynki ustępują miejsca nowym – informuje. - Biurowiec Q22 przy alei Jana Pawła II zastąpił stojący wcześniej w tym miejscu hotel Mercury. Motel One na Tamce powstanie po wyburzeniu starego biurowca. W miejscu Sezamu przy Marszałkowskiej powstał nowoczesny biurowiec Centrum Marszałkowska, a przy rondzie Daszyńskiego stare obiekty Mennicy Polskiej zastąpił apartamentowiec Mennica Residence i wieża biurowa Mennica Legacy Tower – wymienia ekspert Walter Herz.

- Przykładów jest jeszcze wiele. Przy rondzie Dmowskiego wyburzony został Universal i Rotunda, na których miejsce wrócą obiekty w nowoczesnym wydaniu. Nowy biurowiec planowany jest także przy Emilii Plater, w miejscu pawilonu Emilia i przy Świętokrzyskiej 36, gdzie rozebrany został stary budynek. W miejscu CH Jupiter przy Towarowej stanie nowoczesna galera handlowa i centrum rozrywki – wylicza Bartłomiej Zagrodnik.

Bardziej opłacalna, ze względu na potencjał lokalizacji, okazała się również rozbiórka budynku Ilmetu z 1997 roku, stojącego przy rondzie ONZ, który ma zastąpić okazała wieża. Zniknąć mają również zabudowania z połowy lat 90 tych, położone wzdłuż ulicy Kasprzaka, w których mieściła się siedziba banku BGŻ. Powstać mają tam nowe budynki kompleksu Lixa. Nowoczesny obiekt biurowy o powierzchni 28 tys. mkw. zastąpi też budynki na terenie dawnych, warszawskich Zakładów Graficznych - Dom Słowa Polskiego przy ulicy Miedzianej.  

Fala modernizacji     

Właściciele starszych budynków, chcąc zwiększyć ich rentowność decydują się z kolei na podwyższanie standardu nieruchomości poprzez ich częściową, bądź kompleksową modernizację, która również często pociąga za sobą zmianę przeznaczenia obiektów. Zakres remontu bywa różny. Czasem wystarczy lifting i uatrakcyjnienie kompleksu ciekawymi funkcjami i udogodnieniami, odpowiadającymi potrzebom danej lokalizacji. W innych przypadkach zaś, by budynki mogły na powrót stać się konkurencyjnymi rynkowo, muszą być poddane całkowitej metamorfozie.

Właściciele starszych biurowców o utrwalonej renomie na rynku decydują się przeważnie w odpowiednim momencie na ich renowację. Na naszym, młodym rynku nie jest to jednak zjawisko powszechne. Starsze obiekty biurowe w Polsce mają bowiem zaledwie ponad 20 lat i nie jest ich wiele. W Warszawie np. stanowią tylko 10 proc. zasobów.

Modernizacja pomogła zachować pozycję rynkową i podnieść wartość nieruchomości takim warszawskim kompleksom jak: Millennium Plaza, Warsaw Financial Center, Adgar Park West, Moniuszki 1A, Ethos, Polna, czy Piękna 2.0. W ocenie Bartłomieja Zagrodnika, odnowa starszych budynków biurowych wpisuje się w zwykły tryb funkcjonowania obiektów komercyjnych. Zapytany o przykłady zyskownych rewitalizacji Bartłomiej Zagrodnik wymienia także m.in. budynek WCC, który po remoncie i wygenerowaniu dużego IRR, został sprzedany po dwóch latach od zakupu ze sporym zyskiem. Ponadto budynek P20 położony przy ulicy Pięknej, który poza lepszym standardem, zyskał nowego, wyłącznego najemcę, a także odrestaurowaną niedawno, zabytkowa kamienicę przy ulicy Poznańskiej 37.

Luksusowe hotele w kamienicach

Kamienice odgrywają jednak większą rolę na rynku nieruchomości hotelowych, niż biurowych. W hotele, które teraz często otwierane są w atrakcyjnie położonych kamienicach, inwestują nie tylko niezależni właściciele nieruchomości, ale także uznane sieci hotelarskie. Część operatorów ma w portfolio marki specjalnie dedykowane butikowym hotelom, mieszczącym się właśnie w odrestaurowanych kamienicach.  

Zdarza się obecnie, że na potrzeby niektórych projektów adoptowanych jest kilka sąsiadujących ze sobą budynków, co daje możliwość wprowadzenia rozwiązań wymagających większej przestrzeni. W ten sposób dziewięć gdańskich kamienic usytuowanych na Długim Targu naprzeciw fontanny Neptuna i Dworu Artusa mieścić będzie niebawem ekskluzywne pokoje hotelowe. Ich nowy właściciel planuje urządzić w ich wnętrzach luksusowy hotel.  

Remodeling pasaży i centrów handlowych

Inwestorzy decydują się na przekształcanie nie tylko obiektów hotelowych i biurowych, ale również w handlowych. - Proces modernizacji nieruchomości z tego segmentu ma na ogół doprowadzić do większego przystosowania profilu centrów do bieżącego zapotrzebowania lokalnego rynku. W mniejszych miastach regionalnych widoczny jest trend ku zmianie formatu obiektów handlowych w centra outletowe i wyprzedażowe, których wciąż w Polsce brakuje – zauważą Bartłomiej Zagrodnik. 

I w tym segmencie przykłady przekształceń są liczne. Z klasycznego centrum handlowego w centrum wyprzedażowe zmieniła się m.in. Galeria Podlaska w Białymstoku, która stała się Outletem Białystok oraz rzeszowska Galeria Graffica, która przekształciła się w Outlet Graffica. Charakter zmienia także bydgoskie Centrum Glinki, które po przebudowie będzie Outletem Metropolitan.

W Poznaniu przestarzały pasaż handlowy Franowo po przebudowie służy dalej mieszkańcom, jako nowoczesne Centrum Franowo. Park Handlowy Bielany w Bielanach Wrocławskich po gruntownej modernizacji i częściowym wyburzeniu wrócił natomiast na rynek jako Aleja Bielany. W Warszawie remodeling czeka zamknięty obecnie Fort Wola, który w nowej odsłonie będzie Galerią na Woli.

Autor: Walter Herz